Nói tới cá bống kho lá giang, không nhiều người biết món ăn đặc sắc này nó cũng ít khi được đưa vào thực đơn của khách sạn. Đây là món ăn được ngư dân Tuần Châu (TP Hạ Long) xưa khéo léo chế biến từ những nguyên liệu dân dã và cá bống biển.

Theo những ngư dân bản địa ở xã đảo này thì đây là một món ăn truyền thống có từ lâu đời của người dân ở Hạ Long, dân nơi đây từ xưa vốn giỏi nghề đi biển, đặc biệt là thạo đánh cá bống lồng lờ bắt được rất nhiều cá bống. Do không sẵn đồ chua nấu cá nên người dân đã tìm ra một loại cây rừng tên là nổ giang (cây giang), cây lá có vị chua, bùi để kho cá. Nhờ có lá giang, me và các nguyên liệu khác, cá bống kho lá giang thơm ngon, có màu sắc rất bắt mắt, tạo nên sự hòa quyện tuyệt vời ở nơi đây.

Về sau này, các loại me, bứa hoặc tai chua sẵn có, dần phổ biến trong cuộc sống hàng ngày nên nhiều người vì thế mà dần lãng quên lá giang cũng như cách chế biến món ăn dân dã, độc đáo này. Tuy nhiên những người sàng ăn vẫn thường tìm đến với lá giang để thưởng thức bởi hương vị không đâu có được của nó.Ngày nay, món ăn này được các đầu bếp người bản địa khéo léo chế biến trở lại để bảo tồn được huong vị xưa kia. Chị Nguyễn Thị Huyên, người gốc Tuần Châu, đầu bếp Nhà hàng Trang trại Việt (tổ 1, khu 1, phường Tuần Châu), chia sẻ rằng: Qua tìm hiểu được biết đây là món ăn truyền thống ngon, độc đáo nên chúng tôi quyết định tìm học cách chế biến và sáng tạo thêm để thêm hương vị cho món ăn truyền thống này kết quả thật bất ngờ bởi hương vị tuyệt vời của món ăn này.

Món này nấu không quá khó nhưng tốn công phu tìm kiếm, chuẩn bị nguyên liệu và cầu kỳ trong khâu chế biến. Trước hết cần chuẩn bị cá bống tươi vốn sẵn có được ngư dân đánh bằng lồng lờ. Cá đánh bắt về rửa sạch, mổ ruột rồi đem ướp với mắm, muối gia vị khoảng 15 phút cho ngấm để cá đượm vị hơn sau đó rồi mới bắt đầu chế biến.

Để chế biến món truyền thống này đúng điệu như ở du lịch Hạ Long, cần cất công tìm được nổ giang (lá giang), loại lá cây rừng, trông giống như lá ngót, dạng dây leo, mọc trên các triền đồi ở đảo Tuần Châu thuộc du lịch Hạ Long. Tuy nhiên, việc tìm loại lá này khá khó bởi hiếm và không phải đâu cũng có loại như thế này nhất là khi hương vị ở nơi đây cũng rất đặc trưng và khá khó tìm. Nguyên liệu không thể thiếu là vỏ hành khô, me hoặc chay khô để giúp cho cá có thêm vị đượm đặc trưng, không nên kho chay tươi bởi dễ làm nát cá cá sẽ không nguyên miếng được, làm cá nhanh thiu. Lá giang rửa sạch vò kỹ rải đều dưới đáy nồi, cho các nguyên liệu lên, gia vị nêm vừa, cho nước ngập cá, đậy vung đun kỹ thì được. Sau khoảng 30 phút, nước gần cạn, mở nắp vung, nêm chút nước mắm cá, để nắp vung mở rồi tiếp tục đun cho tới khi cạn nước là có thể dùng được món cá này.

Thao tác này giúp cá bống không bị nát mà săn lại. Nồi cá bống kho ngon mắt, thơm nức mũi, có màu vàng tự nhiên từ màu của lá giang, vỏ hành khô càng làm đượm vị và thấm hơn. Gắp con cá bống cặp với lá giang đưa lên miệng nhai chậm rãi. Vị ngọt, béo của cá, bùi bùi, chua chua của lá giang, vị thơm của hành khô sẽ đánh thức các giác quan của bạn, ăn món này bắt cơm vô cùng. Từng con cá săn chắc, vàng suộm là món ăn tuyệt vời, ngon miệng khó quên mà có lẽ không đâu có được, bạn